Babo Koro - "Ο ξένος", πρόταση διδακτικής αξιοποίησης για Θεολόγους, Φιλολόγους, Δασκάλους και Μουσικούς

Το πολύ όμορφο, μουσικά και στιχουργικά, τραγούδι του μουσικού συγκροτήματος Babo Koro "Ο ξένος", από τον δίσκο τους "Σίσυφος" που κυκλοφόρησε στα τέλη Μαρτίου του 2019, αποτελεί μία εξαιρετική επιλογή για διδακτική αξιοποίηση με τα διάφορα μοντέλα του Έντεχνου Συλλογισμού (Artfull thinking), τόσο στο μάθημα των Θρησκευτικών από τους Θεολόγους και τους Δασκάλους, όσο και στα μαθήματα της Γλώσσας ή της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας από τους Φιλολόγους και τους Δασκάλους, αλλά και στο μάθημα της Μουσικής από τους Μουσικούς.

Πιο συγκεκριμένα, στο μάθημα των Θρησκευτικών το τραγούδι "Ο ξένος" μπορεί να αξιοποιηθεί διδακτικά στις παρακάτω (τουλάχιστον) θεματικές ενότητες:

• Α' Γυμνασίου, Β' Θ.Ε., υποενότητα 5.iv: Ο άνθρωπος ως διάκονος του πλησίον (σσ. 29-30) 

• Γ' Γυμνασίου, Δ' Θ.Ε.: Ο σεβασμός του άλλου στην Ορθόδοξη παράδοση (σσ. 34 -37)

• Β' Γενικού Λυκείου, Θ.Ε. 2.1: Η Παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας (σσ. 42-45)

Μπορεί όμως να αξιοποιηθεί διδακτικά και από τους Φιλολόγους ή τους Δασκάλους, σε ενότητες με θέματα αντίστοιχα με τα παραπάνω, στη διδασκαλία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Γλώσσας, αλλά και από τους Μουσικούς κατά τη διδασκαλία της Παραδοσιακής Μουσικής.

Θα βρείτε σύντομη παρουσίαση των διάφορων μοτίβων Έντεχνου Συλλογισμού που προτείνονται για την επεξεργασία του συγκεκριμένου τραγουδιού στο τελευταίο μέρος της παρούσας δημοσίευσης, αμέσως μετά τους στίχους του.

Ο ξένος / O ksenos

from Σίσυφος / Sisyphus by Babo Koro

(Αφέντης)

Ξένος μπήκε στην αυλή μου

ξένος μακριά φερμένος.

Στο δισάκι του το βιός του

θύμισες και πίκρες μέσα.

Τι γυρεύεις ‘δω μωρ’ ξένε μ’

τι ζητάς, τι μολογάς.

  (Ξένος)

Στάχτη αφέντη το τσαρδί μου

με κυνήγησαν μακριά.

(Μάνα)

Διώξ’ τον γιε μ’ αυτόν τον ξένο

μην το χώμα μας πατήσει.

Τη λαλιά του τη φοβούμαι

κι αν αλήθεια λέει δεν ξέρω.

Μα κι αν την αλήθεια κρένει

τούτη η γης δε μας βαστάει.

Στο κλαράκι ξενοπούλια

δε θ’ ανθίζει θα μαραίνει.

(Ξένος)

Τότε αφέντη και κυρά μου

Φεύγω πριν να πέσει η νύχτα.

Μόνο έναν λόγο είχα

Να σας πω απ’ την καρδιά μου:

Μυγδαλιά να μαραζώνει

Έξω απ’ την αυλή σας είδα.

Ρίξτε της νερό κι ελπίδα

Το κακό μην ξημερώνει.

(Αφέντης)

Στη φωτιά φαί να γίνει

Σύρτε, μάνα κι αδερφή μου.

Ξένος μπήκε στην αυλή μου

Κι αδερφός εδώ θα μείνει.

--------------------------------------

(Land lord)

A stranger came in my yard

a stranger from far away

In his backpack his living

memories and bitterness inside

What are you looking for here, poor stranger?

what do you seek, what do you say

(Stranger)

My house is ashes, my lord

I was chased away

(Mother)

Send, my son, away that stranger

don't let him step on our soil

I am afraid of his speech

and if he speaks the truth I don't know

But even if he speaks the truth

this soil cannot hold us

In its branch, foreign birds?

It won't blossom, it will wither

(Stranger)

If it is so, my lord and lady

I will leave before nightfall

Only one word I had to say

that comes from my heart

A dying almond tree I saw

outside your yard

feed it with water and hope

so that evil does not see the light of dawn

(Land lord)

Set the fire cooking

Go, my mother and sister

A stranger came in my yard

and as a brother he will stay.

credits

from Σίσυφος / Sisyphus, released March 31, 2019

Σωτήρης Τσακανίκας - Στίχοι, Κιθάρα, Φωνή

Δημήτρης Αναστασίου - Βιολί

Κώστας Νικολόπουλος - Ακκορντεον

Αντιγόνη Μπασακάρου - Φωνή

Μιχάλης Δάρμας - Κοντραμπάσσο

Αποστόλης Μπουρνιάς - Κρουστά

συμμετέχουν:

Αλέξανδρος Μανγκλάρας - Φωνή (Αφέντης)

Δημήτρης Μπάτσος - Φωνή (Ξένος)

--------------------------------------

Sotiris Tsakanikas - Lyrics, Guitar, Vocals

Dimitris Anastassiou - Arrangement, Violin

Kostas Nikolopoulos - Accordion

Antigoni Basakarou - Vocals (Mother)

Mihalis Darmas - El. Bass

Apostolis Bournias - Percussion, Drums

feat.

Alexandros Manglaras - Vocals (Land lord)

Dimitris Batsos - Vocals (Stranger)

Για τη διδακτική αξιοποίηση του τραγουδιού, μπορείτε να επιλέξετε, κατά την κρίση σας, ένα από τα παρακάτω μοτίβα Έντεχνου Συλλογισμού (Artful Thinking) - αυτό που πιστεύετε ότι εξυπηρετεί περισσότερο τα προσδοκώμενα μαθησιακά σας αποτελέσματα, ανάλογα με το θέμα της ενότητας που διδάσκετε. (Αναλυτικά στοιχεία για κάθε μοτίβο Έντεχνου Συλλογισμού θα βρείτε στον Οδηγό Εκπαιδευτικού.)

ΜΟΤΙΒΑ ΕΝΤΕΧΝΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ 

1. Δημιουργικές ερωτήσεις (Creative Questions): για τη διανοητική πρόκληση των μαθητών μας, ώστε να προβληματιστούν πάνω στο βαθύτερο νόημα των στίχων του τραγουδιού.

2. Η αρχή, η μέση, το τέλος (Beginning, middle, end): ένα μοτίβο που συνδυάζει τον Έντεχνο Συλλογισμό με τη Δημιουργική Γραφή και μπορεί να αξιοποιηθεί και από Φιλολόγους ή Δασκάλους. Το μοτίβο αυτό δίνει στους μαθητές μας την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους αλλά και να ενισχύσουν την ενσυναίσθησή τους, υποθέτοντας πώς ξεκίνησε ή πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί και να τελειώσει η ιστορία που περιγράφεται στους στίχους του τραγουδιού.

3. Ακούγοντας: δέκα επί δύο (Listening: Ten times Two): Το μοτίβο αυτό δίνει βάρος όχι στο στιχουργικό αλλά στο μουσικό μέρος του τραγουδιού και μπορεί να αξιοποιηθεί σε ενότητες που τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα συνδέονται περισσότερο με την Παράδοση ή την (Παραδοσιακή) Μουσική. 

4. Δημιουργικές συνδέσεις - μεταφορές και αλληγορίες (Creative Comparisons): Οι στίχοι του τραγουδιού κρύβουν αλληγορίες και συμβολισμούς, ενώ είναι και πλούσιοι σε μεταφορές. Μπορούν λοιπόν με το μοτίβο αυτό να αξιοποιηθούν διδακτικά από Φιλολόγους και Δασκάλους.

5. "Τι σε κάνει να το λες αυτό;" (What makes you say that?): ένα συλλογιστικό μοτίβο με σκοπό οι μαθητές να ερμηνεύσουν τι ακριβώς συμβαίνει και να αιτιολογήσουν τις αντιδράσεις των τριών προσώπων της ιστορίας - αλλά και να προβληματιστούν γι' αυτές.

6. Αντιλαμβάνομαι, γνωρίζω, φροντίζω (Perspective, know, care about): το συγκεκριμένο μοτίβο θα βοηθήσει τους μαθητές να εξερευνήσουν όσα αντιλαμβάνονται, γνωρίζουν, πιστεύουν, φοβούνται ή αυτά για τα οποία νοιάζονται και φροντίζουν τα τρία πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στην ιστορία του τραγουδιού, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να φανταστούν από διάφορες γωνίες θέασης ιδέες, γεγονότα, σκέψεις και προβληματισμούς τους.

Μπορείτε τέλος, εφόσον κρίνετε ότι αυτό θα βοηθούσε περισσότερο τους μαθητές σας και τους στόχους του μαθήματός σας, να χρησιμοποιήσετε έναν συνδυασμό των παραπάνω μοτίβων. Θα σας πρότεινα όμως, εφόσον επιθυμείτε να επαρκέσει για την ανάπτυξή τους μία διδακτική ώρα, να μην συνδυάσετε περισσότερα από δύο μοτίβα.

Γενικότερα, κατά την περίοδο της τηλεκπαίδευσης -που χάρη στον διαμοιρασμό οθόνης δεν έχουμε να προβληματιζόμαστε για το πώς θα προβάλλουμε γρήγορα και εύκολα αυτό που θέλουμε στους μαθητές μας- μπορούμε να αξιοποιήσουμε διδακτικά μέσω των διαφόρων μοτίβων του Έντεχνου Συλλογισμού, μία πληθώρα έργων Τέχνης: ζωγραφικής, γλυπτικής, λογοτεχνίας, φωτογραφίας, κινηματογράφου, γραφιστικής, εγκατάστασης, βίντεο - virtual art και φυσικά μουσικής και τραγουδιών. Ο σκοπός μας κατά την διδακτική αξιοποίηση των έργων Τέχνης είναι βέβαια πάντα (δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό) να πετύχουμε τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα που θέτουμε σε κάθε διδακτική ενότητα για τους μαθητές μας, με βάση τους γενικότερους στόχους του μαθήματος που διδάσκουμε.

Καλή επιτυχία!